Fitamiinku (Vitamins) waa waxyaabo yaryar oo Dabiici ah oo xaddi yar oo kamid ah lagama maarmaan u yihiin koritaanka Jirka, Dayactirka iyo Shaqooyinka kale Ee Jirka Sida dheef-shiid kiimikaadka (Metabolic Function).Jirkeenu Ma Sameysan karo mana Soo saari karo fiitamiinnada intooda badan tiro ku filan, Waxaa uuna ka Helaa Cunooyinka kala Duwan.
Waxaa Loo Qeybiyaa Fiitamiinada 2 Qeybood oo kala ah Fiitamiinada Biya ku Milma iyo Fiitamiinada Dufanka Ku Milma.
Fiitamiinada Biyaha ku Milma (Water-Soluble Vitamins)
Fiitamiinada biyaha ku Qasma ama ku Milma Jirku ma kaydsado wixii dheeri ah Kaadida ayey Raacaan, Sidaa daraaded waxaan u baahanahay inaan si joogto ah uga helno Cunada Maalinkasta.
Noocyada: Fiitamiinada ugu muhiimsan ee biyaha ku milma waxaa ka mid ah Kuwaan (fiitamiin B-isku-dhafan (sida B1, B2, B3, B5, B6, B7, B9, B12) iyo fitamiin C.
Astaamaha:
• Si toos ah ayaa dhiigga loo Raaciyaa kadib dheefshiidka.
• Wax kasta oo dheeraad Noqda inta badan waxaa lagu Daraa kaadida, taas oo hoos u dhigaysa khatarta In uu Jirka Ku bato.
• waxaa Loo baahan yahay maalin kasta sababtoo ah kayd la'aanta Jirka.
Fiitamiinada Biyaha ku Milma (Water-Soluble Vitamins)
Fiitamiinada biyaha ku Qasma ama ku Milma Jirku ma kaydsado wixii dheeri ah Kaadida ayey Raacaan, Sidaa daraaded waxaan u baahanahay inaan si joogto ah uga helno Cunada Maalinkasta.
Noocyada: Fiitamiinada ugu muhiimsan ee biyaha ku milma waxaa ka mid ah Kuwaan (fiitamiin B-isku-dhafan (sida B1, B2, B3, B5, B6, B7, B9, B12) iyo fitamiin C.
Astaamaha:
• Si toos ah ayaa dhiigga loo Raaciyaa kadib dheefshiidka.
• Wax kasta oo dheeraad Noqda inta badan waxaa lagu Daraa kaadida, taas oo hoos u dhigaysa khatarta In uu Jirka Ku bato.
• waxaa Loo baahan yahay maalin kasta sababtoo ah kayd la'aanta Jirka.
|
Fiitamiinka
|
Shaqadooda
|
|
B1 (Thiamine)
|
Shaqada dareemayaasha Iyo Tamarta
|
|
B2 (Riboflavin)
|
Soo-deynta tamarta Iyo caafimaadka maqaarka
|
|
B3 (Niacin)
|
Tamarta Iyo dayactirka DNA-da
|
|
B5 (Pantothenic acid)
|
Soo saarista Tamarta Iyo hormoonada
|
|
B6 (Pyridoxine)
|
fariin gudbinta Maskaxda iyo dhisida borotiinada
|
|
B7 (Biotin)
|
Xoojinta Timaha, maqaarka Iyo dheefshiidka
|
|
B9 (Folate)
|
Koritaanka unugyada Iyo Ilamaha Xiliga uurka
|
|
B12 (Cobalamin)
|
Unugyada casaanka, dareemayaasha
|
|
C (Ascorbic acid)
|
Sameynta Collagen-ta, difaac jirka, ka hotaga burburka unugyada.
|
Fiitamiinada Dufanka Ku Milma
Fiitamiinada Ku milma dufanka ama Baruurta waxaana lagu kaydin karaa unugyada Baruurta leh ee Jirka iyo beerka muddo dheer.
Noocyada: Fiitamiinada dufanka ku milma ee aasaasiga ah waa A, D, E, iyo K.
Astaamaha:
- Waxaa lala nuugaa Cunada iyada oo uu la socdo dufanka cuntada.
- Waxaa ay ku urursanaan kartaa Jirka, marka qaadashada xad dhaafka ah waxa ay keeni kartaa sun.
- Looma baahna in loo isticmaalo ama loo qaato si joogta ah sida fiitamiinada biyaha ku milma oo kale sababtoo ah jirku waa uu keydsadaa inta dheeriga.
Fiitamiinka | Shaqadooda |
A | Araga , maqaar, iyo difaac jirka |
D | Lafaha iyo nuugista calcium-ta |
E | Ka-hortagga Burburka unugyada |
K | Dhiig-joojin iyo caafimaadka lafaha |
Masha allah
ReplyDelete